قەلای هەولێر
قەلای هەولێر دەکەویتە ناوەراستی شاری هەولێری دێرین و بەدلی زیندووی شارەکە دەژمیردرێت. لەکۆندا قەلاکە خۆی (شارەکەبووە) واته شاری هەولێر بووە. هەولێر بەکۆنترین شاری جیهان دەزمێردرێت، هەرلە(٧٠٠٠) سال پیش ئیستاوەبێ پجرانەوە ژیانی تیدا بەردەوامە. لە(٢٠٠٠) سال پ.ز بەناوی(ئۆربیلیۆم)ناسرابوو، لەئاشووریدا بە(ئەربائیلۆ) ناسرابوو، هەروەها بەناوی (ئی کشان کلاما)ناسرابوو. له (٣٣١ پ.ز) دا جه‌نگی( ئربیلا) له‌نیوان ئه‌سكه‌نده‌ری مه‌قدۆنی و داریدۆسی سێیه‌م له‌هه‌ولێرداروویدا.
هه‌روه‌هابه‌ناوی(حدیاب) یش ناسراوه هاوكات ووشه كوردییه‌كه‌تایبه‌تمه‌ندی زمانی كوردی صیوه‌یه‌و به (هه‌ولێر) ناسراوه.
رووبه‌ری قه‌لای هه‌ولیر ١١٠٠٠٠ مه‌تر دوجایه، له‌شیوه‌ی بازنه‌ییه‌و لیواره‌كانی به‌رزترن له‌ناوه‌نده‌كه‌ی، قه‌لای هه‌ولێرله‌شبوه‌ی گردێكی به‌رزدایه.
قه‌لای هه‌ولێر له سێ گه‌ره‌ك پێكدیت (سه‌رای، توپخانه، ته‌كییه)، ناوه‌ندی قه‌لا له‌سه‌رئاستی ده‌ریا (O.S.L) ٤٣١ م به‌رزه. به‌رزترین شوینی قه‌لا ٤٤ م به‌رزه، واته به‌رزایی قه‌لا بئ خانووه‌كان ٢٦ مه‌تر به‌رزه له‌سه‌ر استی شه‌قامی خوار قه‌لات.
Erbil Citadel
Citadel Erbil – Hamam
گه‌رماوی قه‌لا
Citadel Baneman
قه‌لای بانه‌مان
Erbil Archeological Places
موزه خا نه ى نيشتمانى ئه منه سوره كه له سليما نى
سالى ١٩٧٩ له سه ر رووبه رى ١٦٨٨٠ مه تر دوجا له ناوه ندى شار له لا يه ن رزيمى ر وخاوى به عس دروستكراوه، بو كو نترول كردنى شارى سليمانى و ده وروبه رى كه له ٣ به شى سه ره كى بيكها تبوو٠
١- ئاسايشى سياسى
٢- ئا سا يشى ئا بورى
٣- ئاسايشى جاوديرى جابه مه نى
دواى رابه رين بوو به شوينى نيشته جى بوونى ئاواره كانى كه ركوكوك تا سال ١٩٩٦، باشان برياردرا ئه م شوينه بباريزرى دواى ئه وه ى جيكه بو ئا وا ره كان دابين كرا، ئه منه سوره كه وه ك موزه خانه نا سينرا.
به شه سه ره كى يه كا نى موزه خا نه كه
زيندانه كان (زيندانى به كو مه ل، ئينفرادى، زنان، منا لان)
به شى ئه شكه نجه
به شى نما يش كردنى وينه كا نى ئه رشيفى به عس
موزه خا نه ى كه لتورى
موزه خانه ى جورى ئه و مينا نه ى له كوردستان جينراون
هوليكى سينه ما بو نما يشى فليمى ديكتاتورى
هولى ئه نفال و ديها ته روخاوه كان
هولى هه له بجه
كه له رى بو نما يش كردنى بيشانكه ى هو نه ر ى
مۆزەخانەى سلێمانى
مۆزەخانەى سلێمانى لە (١٤تەموزى١٩٦١) دامەزراوە سەرەتا لە خانوویەکى بچووکى گەڕەکى شۆڕشدا بوو، لەساڵى ١٩٨٠ گواسترایەوە بۆ ئەم بینایەى ئێستاى.
یەکەم بەڕیوەبەرى مۆزەخانەى سلێمانى خوالێخۆشبوو (ڕەفیق فەتحوڵا) بوو. مۆزەخانەى سلێمانى پارچە ئاسەوارى سەردەمە جیاوازەکانى کوردستان و میسۆپۆتامیا لەخۆ دەگرێت. لەسەر ئاستى عێراقدا بە دووەم مۆزەخانە دادەنرێت.
مۆزەخانەى [ دهۆک ]ى نیشتمانى
ئەم مۆزەخانەیە لە (١٦-٣-٢٠٠٦) کرایەوە لە لایەن پارێزگارى دهۆک لە گەڕەکى رەزا، دواتر مۆزەخانە گواسترایەوە بۆ شەقامى بارزان ( ١٠٠م) بۆ باڵەخانەى تایبەتى مۆزەخانە خۆى ، ئێستا مۆزەخانە لە نۆژەنکردنەوەدایە و چاوەڕوان دەکرێت لە کۆتایى ساڵى (٢٠١١) جارێکیتر دەرگاى خۆى بخاتەوە سەر پشت بۆ هاوڵاتیان
پێویستە بڵێین کە ئەم مۆزەخانەیە زیاتر لە (١٧٠٠) پارچەى شوێنەوار و مێژووى تێدا دەبینرێت، کەزۆربەى دەگەڕێتەوە بۆ مێژووى سەرهەڵدانى سەرەتاکانى ژیان و شارستانێتى پارێزگاى دهۆک
KURDISH GUIDE 
Leave a comment